Η συναισθηματική ρύθμιση, γνωστή και ως αυτορρύθμιση, είναι η ικανότητα ρύθμισης ή προσαρμογή της συναισθηματικής κατάστασης ώστε να οργανώνεται μία συμπεριφορική απάντηση σε κάθε αισθητηριακή εμπειρία.
Αυτές οι απαντήσεις περιλαμβάνουν:
- Διέγερση (το επίπεδο διέγερσης των παιδιών είναι κάθε φορά κατάλληλο για κάθε δραστηριότητα και περιβάλλον; )
- Συναισθήματα (είναι χαρούμενα, λυπημένα, ενθουσιασμένα, φοβισμένα, θυμωμένα…)
- Προσοχή (είναι συγκεντρωμένα ή δυσκολεύονται να προσέξουν; )
- Οργάνωση (δυσκολεύονται να βάλουν τις σκέψεις ή τις πράξεις τους σε μια σειρά που έχει νόημα;)
- Συμπεριφορές (είναι οι ενέργειες τους αναμενόμενες ή απροσδόκητες δεδομένης της κατάστασης; ) (Beck, 2021).
Η ικανότητα ενός παιδιού να ρυθμίζει τα συναισθήματά του μπορεί να έχει αντίκτυπο στις κοινωνικές του σχέσεις (φίλοι, οικογένεια, συνομήλικοι), την ψυχική του κατάσταση, τις ακαδημαϊκές του επιδόσεις και την ικανότητα του να τα καταφέρνει σε πραγματικές συνθήκες. Όταν ένα παιδί είναι «αποδιοργανωμένο», σημαίνει ότι οι συμπεριφορές του δεν είναι οι αναμενόμενες δεδομένης της ηλικίας και της κατάστασης. Για παράδειγμα, ένα παιδί που τρέχει μέσα στην τάξη ενώ οι συνομήλικοί του κάθονται ήσυχα για την ώρα της ιστορίας ή ένα παιδί που χτυπά ως απάντηση σε ένα ελαφρύ άγγιγμα στον ώμο (Kozubal, 2023). Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, μαθαίνουν να αναπτύσσουν και να κατακτούν αυτές τις δεξιότητες συναισθηματικής ρύθμισης.
Τι είναι η από κοινού ρύθμιση;
Ως κοινωνικά όντα, η ρύθμιση μας μπορεί να επηρεαστεί σημαντικά από τους γύρω μας. Αυτό ονομάζεται «από κοινού ρύθμιση». Προτού ένα παιδί μάθει να «αυτο-ρυθμίζεται», βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στους ενήλικες γύρω του για να το βοηθήσουν να ρυθμιστεί, αναγνωρίζοντας τις ανάγκες του, διαμορφώνοντας τις κατάλληλες απαντήσεις, υποστηρίζοντάς το σε δύσκολες καταστάσεις ή παρέχοντάς του καταπραϋντικές αισθητηριακές εμπειρίες (π.χ. κουνώντας ρυθμικά ένα μωρό ενώ τραγουδάμε απαλά). Καθώς το νευρικό σύστημα ωριμάζει, τα παιδιά σταδιακά μαθαίνουν περισσότερες στρατηγικές αυτορρύθμισης. Οι εργοθεραπευτές συνεργάζονται με τα παιδιά και τις οικογένειες τους για να τους βοηθήσουν να αναπτύξουν στρατηγικές από κοινού ρύθμισης και αυτορρύθμισης που προωθούν τη συμμετοχή τόσο στα έργα της οικογένειας όσο και στα έργα του παιδιού.
Πως/Πότε θα μπορούσε να ωφεληθεί το παιδί από έναν εργοθεραπευτή;
- Συμμετοχή σε δραστηριότητες καθημερινής ζωής (όπως ύπνος, ντύσιμο, χρήση τουαλέτας).
- Δυσκολία συμμετοχής σε ομαδικά παιχνίδια /Απόσυρση.
- Δυσκολία με την εστίαση προσοχής.
- Παρορμητικότητα.
- Εκρήξεις θυμού.
- Υψηλά επίπεδα άγχους.
- Αδυναμία ευελιξίας.
Ένα αποδιοργανωμένο νευρικό σύστημα μπορεί να δυσκολέψει πολύ ένα παιδί να συμμετάσχει σε πολλά από αυτά τα έργα. Επομένως, πριν ή εκτός από την συμμετοχή σε συγκεκριμένες δραστηριότητες, οι εργοθεραπευτές συχνά εμπλέκουν τα παιδιά σε συγκεκριμένους τύπους παιχνιδιού, κινήσεων και αισθητηριακών εμπειριών που στοχεύουν στη ρύθμιση του νευρικού συστήματος (Kozubal, 2023).