Όταν ένα παιδί εμφανίζει ειδικές μαθησιακές δυσκολίες της ανάγνωσης, της γραφής και της αρίθμησης, ή εμφανίζει αναπτυξιακές δυσκολίες, τότε κρίνεται απαραίτητη η ειδική διαπαιδαγώγηση. Είναι έργο του ειδικού παιδαγωγού, ο οποίος και θα καταρτίσει ειδικά προσαρμοσμένο στις ανάγκες και ιδιαιτερότητες του παιδιού πρόγραμμα.
Οι υπηρεσίες αυτές είναι σχεδιασμένες προκειμένου να βοηθήσουν το παιδί να κατακτήσει το μέγιστο των δυνατοτήτων τους όσο το δυνατόν νωρίτερα κατά τη διάρκεια αυτών των τόσο κρίσιμων αναπτυξιακά ηλικιών.
Απώτεροι στόχοι ενός τέτοιου προγράμματος είναι η ανάπτυξη των γνωστικών ικανοτήτων του παιδιού (μνήμη, λογική σκέψη, συγκέντρωση), η συστηματική αντιμετώπιση των μαθησιακών δυσκολιών με την ανάπτυξη της γραφής, της ανάγνωσης, της ορθογραφίας, αλλά και της αρίθμησης. Τέλος, στόχος είναι η ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων.
Έτσι λοιπόν η ειδική διαπαιδαγώγηση απευθύνεται σε παιδιά με:
- Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες (Δυσλεξία, Δυσαριθμησία, Δυσαναγνωσία, Δυσπραξία)
- Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές (Αυτισμός, Asperger, Rett…)
- Νοητική Υστέρηση
- Αισθητηριακά ελλείμματα (όρασης, ακοής)
- Δυσκολίες Συγκέντρωσης και Προσοχής (ΔΕΠ-Υ)
- Δυσκολίες συμπεριφοράς
στα οποία εφαρμόζονται μέθοδοι οι οποίες:
- Επιδιώκουν την ενδυνάμωση του μαθησιακού δυναμικού και του γραπτού λόγου, την εκμάθηση στρατηγικών μάθησης, την οργάνωση μελέτης και την διεύρυνση της χρήσης των στρατηγικών αυτών από το παιδί στο σχολικό του περιβάλλον.
- Επεκτείνουν τα ενδιαφέροντα, τις ασχολίες, και τις κοινωνικές δεξιότητες σε παιδιά με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές.
- Εφαρμόζουν εναλλακτικές μεθόδους επικοινωνίας σε παιδιά με δυσκολίες επικοινωνίας.